2015-16 Τα κοστούμια σε μια θεατρική παράσταση

1. Αρχαίο ελληνικό θέατρο
Το αρχαίο ελληνικό θέατρο, θεσμός της αρχαιοελληνικής πόλης-κράτους, διδασκαλία και τέλεση θεατρικών παραστάσεων, επ' ευκαιρία των εορτασμών του Διονύσου, αναπτύχθηκε στα τέλη της αρχαϊκής περιόδου και διαμορφώθηκε πλήρως κατά την κλασική περίοδο -κυρίως στην Αθήνα. Φέρει έναν έντονο θρησκευτικό και μυστηριακό χαρακτήρα κατά τη διαδικασία της γέννησής του, αλλά και έναν εξίσου έντονο κοινωνικό και πολιτικό χαρακτήρα κατά την περίοδο της ανάπτυξής του.

  2. Αρχαία κωμωδία

Με τον όροαρχαία κωμωδία  εννοείται ο ένας από τους δύο βασικούς πυλώνες που στήριξαν το οικοδόμημα του αττικού  δράματος. Από την αρχαία κωμωδία διασώθηκαν μόνο 11 του  Αριστοφάνη, ένα ολοκληρωμένο του  Μενάνδρου, που τιτλοφορείται "Ο Δύσκολος". Επίσης, εκτός από πολλά αποσπάσματα έργων από διάφορους ποιητές έχει διασωθεί και η κωμωδία του Μενάνδρου "Η Σαμία" αλλά όχι σε ακέραια μορφή. Τα κομμάτια που της έλειπαν όμως, αντικαταστάθηκαν με καινούρια ύστερα από μελέτες και έτσι έχουμε πλέον μιαν ολοκληρωμένη μορφή της.

 3.Commedia dell'arte

Ηκομέντια ντελάρτε(Commedia dell'arte) είναι η ονομασία της λαϊκής ιταλικής αυτοσχεδιαστικής  κωμωδίαςη οποία ήταν δημοφιλής μεταξύ του 16ου και του 18ου αιώνα και έγινε σύντομα αγαπητή και έξω από τα σύνορα της Ιταλίας. Επρόκειτο για ένα σύνολο λαϊκών θεατρίνων που, δημιουργώντας μόνοι τους το  κοστούμι, τη  μάσκα, τις ιδιαιτερότητες της φωνής τους και τη στάση του σώματός τους, έπλαθαν τους χαρακτήρες της. Στηριζόταν κατά βάση στον ηθοποιό και στον αυτοσχεδιασμό του παρά στο συγγραφέα. Οι περισσότεροι ηθοποιοί έπρεπε άλλωστε να διαθέτουν ιδιαίτερη ευλυγισία και ικανότητα στο χορό. Επίσης ήταν ένα από τα πρώτα θεατρικά είδη που συμπεριέλαβε στο θίασο γυναίκες ηθοποιούς.

4. Ελισαβετιανό Θέατρο

Με τον όρο  ελισαβετιανό θέατροαναφερόμαστε στο θέατρο που αναπτύχθηκε στην Αγγλία κατά την περίοδο της  Αγγλικής Αναγέννησης, από το 1562 έως το 1642, έτος κατά το οποίο το αγγλικό κοινοβούλιο απαγόρευσε κάθε θεατρικό έργο. Μολονότι το αγγλικό αναγεννησιακό θέατρο συμπεριλαμβάνει πέραν της ελισαβετιανής και άλλες δύο περιόδους  (Jacobian1603-1625 και  Caroline1625-1642), ο όρος ελισαβετιανό θέατρο έχει γενικευτεί και, αντί να ανταποκρίνεται μόνο στα έτη 1562-1603, χρησιμοποιείται συνήθως στην  ιστορία θεάτρου  προκειμένου να επικαλύψει όλη την περίοδο της αγγλικής αναγέννησης.

Το 1561 σηματοδότησε την χρονιά κατά την οποία εμφανίστηκε το πρώτο θεατρικό έργο που χρησιμοποίησε τον στίχο που αργότερα θα εκμεταλλευόταν στα έργα του ο Μάρλοου και ο  Σαίξπηρ:έμμετρο λόγο, χωρίς ομοιοκαταληξία, που έκανε χρήση κυρίως του ιαμβικού πεντάμετρου.
Τα πρώτα χρόνια του ελισαβετιανού θεάτρου, τα θεάματα είχαν έναν ομοιογενή χαρακτήρα: οι ίδιοι θίασοι παρουσίαζαν τα ίδια έργα στην Αυλή και τους αριστοκράτες, καθώς επίσης στα δήμοσια θέατρα και τον απλό λαό. Στην συνέχεια όμως, οι συγγραφείς άρχισαν να επικεντρώνονται σε έργα γραμμένα περισσότερο για τις ανώτερες τάξεις και τα ιδιωτικά θέατρα που χτίστηκαν αργότερα και τα δημόσια θέατρα, που δεν είχαν πια να παρουσιάσουν φρέσκα έργα, ανέβαζαν κυρίως παλαιότερες επιτυχίες.

5. Τα πρώτα θεατρικά έργα του κλασικισμού (16ος αιώνας) –

Ο κλασικισμός μπορεί να άνθησε στη Γαλλία του 17ου αιώνα και να έφτασε στο απόγειο με τον Κορνέιγ και τον Ρακίνα, αλλά ήδη από τον 16ο αιώνα είχε εμφανίσει τα πρώτα δείγματα. Ο Etienne Jodelle (1523-1573), μέλος της Πλειάδας, έγραψε την τραγωδία Η φυλακισμένη Κλεοπάτρα και την κωμωδία Ευγένιος, ακολουθώντας τα κλασικά πρότυπα. Το παράδειγμά του ακολούθησαν γρήγορα και άλλοι συγγραφείς, όπως οι Jacques Grévin, Jean-Antoine de Baif, Jean de la Taille και Robert Garnier. Στο 2ο μισό του 16ου αιώνα οι γαλλικές κωμωδίες του Pierre de Larivey (1540-1619) είχαν τη μεγαλύτερη απήχηση στο κοινό. Το 1572, όταν ο Jean de la Taille δημοσίευσε μια εργασία στην οποία υποστήριζε τον κανόνας των 3 ενότητα, τα κλασικιστικά ιδεώδη είχαν πλέον διαδοθεί και παγιωθεί και στη Γαλλία. Τα γαλλικά θεατρικά έργα όμως του τέλους του 16ου αιώνα τηρούσαν σποραδικά μόνο τους αριστοτελικούς κανόνες, μάλλον επειδή η μεσαιωνική αισθητική δεν είχε εντελώς εκλείψει και οι συγγραφείς θεωρούσαν πιο σημαντικό να αρέσουν στο κοινό παρά να υπακούσουν ακραιφνώς στα αρχές των 3 ενοτήτων.

6. Κρητικό θέατρο

Με τον  όροκρητικό θέατρο  εννοείται το σύνολο των θεατρικών δρώμενων στην  Κρήτη   από τον13ο  έως τον17ο αιώνα. Η υπό ενετική κυριαρχία Κρήτη δέχθηκε σημαντικές επιδράσεις από τη δυτική κουλτούρα σε όλους τους τομείς της ζωής της, καλλιτεχνικούς και μη. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, το κρητικό θέατρο αποτέλεσε δημιούργημα μιας καλλιεργημένης άρχουσας τάξης που είχε άμεση επαφή με την  ιταλική  Αναγέννηση. Η συγκεκριμένη τάξη παρακολουθούσε από κοντά τις εξελίξεις στον τομέα των αισθητικών και θεατρικών τάσεων της εποχής. Με αυτόν τον τρόπο κατόρθωσε το κρητικό θέατρο να αφομοιώσει δημιουργικά τα θεατρικά διδάγματα της Ευρώπης-ιδιαίτερα της Ιταλίας- στη διάρκεια της Ενετοκρατίας (1211 – 1669) και άντλησε από εκεί τις φόρμες και τα πρότυπά του. Όλα τα είδη του  θεάτρου  που ευδοκιμούσαν στον ευρωπαϊκό χώρο πέρασαν στην Κρήτη, όχι όμως ως στείρα μίμηση, αλλά ως πλήρης αισθητική μετουσίωση στη μορφή και στο περιεχόμενο.

7. Σύγχρονο θέατρο

Τοθέατροείναι ο κλάδος της τέχνης που αναφέρεται στην απόδοση ιστοριών μπροστά σε κοινό, με τη χρήση κυρίως του λόγου, αλλά και της μουσικής και του χορού. Πρόκειται για την παραγωγή ζωντανών απεικονίσεων πραγματικών ή φανταστικών συμβάντων με σκοπό την τέρψη και την επιμόρφωση των θεατών. Το θέατρο μπορεί να έχει διάφορες μορφές, όπως είναι ο μονόλογος, η  όπερα, το  μπαλέτο, η  παντομίμα  κ.ά. Δημιουργήθηκε για πρώτη φορά στην Αρχαία Αθήνα, σαν μια εξέλιξη τουδιθυράμβου. Οι πρώτες μορφές του θεάτρου σε όλη τη διάρκεια της ελληνικής αρχαιότητας ήταν η  τραγωδία, η  κωμωδίακαι το  σατυρικό δράμα. Στο αρχαίο ελληνικό θέατρο πρωταγωνιστούσαν μονάχα άντρες και ακόμη και σε γυναικείους ρόλους ντύνονταν οι ίδιοι γυναίκες. Έπειτα ο χώρος του θεάτρου μέσα από το πέρασμα των χρόνων εξελίχθηκε και τώρα στις σκηνές του θεάτρου πρωταγωνιστούν τόσο γυναίκες όσο και παιδιά.